Πάνω στην υπόθεση DSK

Δ. ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΣ

Πολλά έχουν γραφεί για το «τεκμήριο αθωότητας»  που πρέπει να δοθεί στον Dominique Strauss-Kahn στις συζητήσεις για το εντυπωσιακό συμβάν. Αυτό αφορά τους δικαστές, όχι τους σχολιαστές. Το «τεκμήριο αθωότητας» είναι νομική έννοια. Από τη στιγμή που δεν είμαστε δικαστές, μπορούμε να εκφέρουμε γνώμη – άλλο ΓΝΩΜΗ και άλλο ΚΡΙΣΗ. Ας παραμείνουμε, λοιπόν, στη γνώμη.

Είναι, δυστυχώς, ξεκάθαρο,  ότι ο DSK είναι μια μη ολοκληρωμένη προσωπικότητα, με μεγάλες ικανότητες, αλλά με παλαιόθεν εγνωσμένη ικανότητα αυτογελοιοποίησης, λόγω της υπερώριμης θηλυμανίας του. Μετά από μια ορισμένη ηλικία αυτό είναι  αισθητικά απωθητικό: ο γεροντοκαψούρης μένει συνήθως αθεράπευτος. (Είχαμε κι εμείς στην Ελλάδα σπουδαία δείγματα).  Ίσως τη φορά αυτή, υπερέβη τα όρια της επιμονής παρήλικος να γίνει «το δικό του», με την προοπτική  εκ των υστέρων «μαζέματος». Le roi s’amuse. Και οι υπόλοιποι το δέχονται σιωπηρώς. Αυτή είναι η ευρωπαϊκή φόρμουλα. Δεν είναι η φόρμουλα που ισχύει στις ΗΠΑ. Κάτι συνέβη εκεί το 1776 που δεν έχει γίνει πλήρως αντιληπτό στην Ευρώπη, ακόμα και την πιο προηγμένη, όπου κρίνουν εξ ιδίων ότι συμβαίνει εκεί. Εκεί οι θεσμοί και οι αρχές δεν υπολειτουργούν όταν αντιμετωπίζουν εκπρόσωπους της εξουσίας. Στη χώρα αυτή, όπου όλοι είναι ίσοι ενώπιον του νόμου, δεν αναγνωρίζονται ορισμένοι ως πιο ίσοι από τους υπόλοιπους. Ο διασυρμός του είναι μάλλον αποτέλεσμα τηλεοπτικής ανθρωποφαγίας, όχι πολιτικά κατευθυνόμενης επιχείρησης, όπως υποστηρίζεται ευρύτατα – ιδίως από εκείνους που ρέπουν προς τη συνωμοσιολογία.

Από την άλλη μεριά, η πτώση του DSK περιέχει και ένα τραγικό στοιχείο. Το στοιχείο αυτό συνίσταται στο οικουμενικό νόημα μιας μεγάλης συμφοράς που υφίσταται ο τραγικός ήρωας. Συγκινεί η τύχη του Οιδίποδα ή του Hamlet, όχι διότι και εμείς μπορεί να βρεθούμε στη θέση του ενός ή του άλλου, αλλά διότι η ακραία συμφορά τους είναι προϊόν της κοινής μοίρας και όχι μιας «εξαιρετέας» συγκυρίας που δεν μας αγγίζει. Ο χλευασμός πρέπει να δώσει τη θέση του στο δέος μπρος την τραγική πτώση. Και γενικότερα λίγη σεμνότητα παραπάνω δεν έβλαψε ποτέ τους Αργείους.